De Highland pony is afkomstig uit Schotland. Zijn voorouders leefden in Noord Schotland, de eilanden voor de westkust, IJsland, Rusland, Noorwegen en in Scandinavische landen.

De Kelten die vroeger in Schotland woonden gebruikten de pony’s voor de landbouw en voor de cavalerie. De pony’s waren sterk en taai met een groot uithoudingsvernmogen. De Highland pony was een ideaal werkpaard omdat hij in een schraal gebied gehouden kon worden. Door hun vriendelijke aard was het makkelijk om ze te domesticeren.

Er ontstonden diverse soorten pony’s maar tegen het einde van de 16e eeuw was er een definitief type ontwikkeld, dat ook zo vererfde maar vanaf die tijd werden de pony's beïnvloed door de verschillende manieren waarop ze door de mensen gebruikt werden en door het verlangen het ras te verbeteren. Toen de landbouw zich ontwikkelde in de 18e eeuw en de oppervlakten van het land zich uitbreidden, hadden de boeren een grotere pony nodig.

De pony’s van de kleinere eilanden echter waren klein van stuk om warmte vast te houden en omdat ze dan minder voedsel nodig hadden. Vaak werden Clydesdales gebruikt om mee te kruisen, maar dit zorgde voor grove onaantrekkelijke dieren met tekortkomingen van beide ouders. Deze kruisingen hadden meer voedsel nodig dan de Highland pony. Voor het werk bij de cavalerie werd een atletischer pony gevraagd zodat gebruik werd gemaakt van kruisingen met Hackneys en Arabische Volbloeds. De afstammeling en van deze ouders werden dan weer ingekruist met originele Highlanders.

Het lichaam is compact en heeft veel ruimte voor hart en longen. Het dier heeft geronde ribben. De achterhand is krachtig met goed ontwikkelde dijen een sterke schenkel en droge, vlakke spronggewrichten. De benen zijn vlak en hard met brede knieën, korte pijpen, schuine koten en goed gevormde donkere hoeven met bijbehorende zachte en zijdeachtige vetlokken. De Highland pony heeft vrije, rechte gangen zonder veel knie-actie. De manen en staart zijn vol, van nature golvend en worden niet getoilettereerd. Bij alle nieuwgeboren of te exporteren pony's wordt door de Highland Pony Society een paspoort verstrekt. Om te pony’s te kunnen identificeren worden daarin ook de kruinen van de pony’s vastgelegd.

Stokmaat: De stokmaat ligt tussen de 1,32 m en 1,48 m, maar er komen ook grotere en kleinere dieren voor.

Kleur: De Highland pony komt veelal voor in een wildkleur (dun), dit houdt in dat het dier een aalstreep heeft. Soms zijn er zebrastrepen op voor- en achterbenen en op de schouder. De verschillende wildkleuren zijn: muiskleurig, geel, grijs, en creme. Daarnaast komt de pony ook voor als bruin, zwart en een enkele keer lichtbruin en leverkleurig met zilverkleurige manen en staart, vos of roan. Bonte kleuren zijn niet toegestaan. Een klein sterretje toegestaan, maar andere witte aftekeningen worden liever niet gezien. De Highland Pony Society geeft geen deklicentie aan hengsten die witte aftekeningen hebben, afgezien van een klein sterretje of witte zolen. Witte hoeven worden niet geaccepteerd. Hoornkleurige hoefwanden die passen bij de vachtkleur zijn toegestaan.